Książek o tematyce tabaczanej, opublikowanych w języku polskim jest niewiele, rzec można że praktycznie ich nie ma. Mamy wspaniałą publikację „Dzieje tabakiery”, z której czerpią wiedzę wszyscy amatorzy tabaki oraz wydaną ostatnim czasem pozycję „Tabaka na Kaszubach i Kociewiu”. Z tego powodu też, gdy zobaczyłem coś nowego na aukcji internetowej, nie zastanawiałem się długo i zakupiłem. Mowa o „Kaszubskie tabaka i rogarstwo” wydanej w 2009r. w Gdańsku.
Książeczka ta w konfrontacji z przytoczonymi tytułami wypada dosyć blado, toteż warto wiedzieć i zaznaczyć, że wydana w formacie 11,5×16,5cm i zawierająca zaledwie 32 strony publikacja, jest tylko kieszonkową, próbą zgłębienia tematu tabaki.
Autor przytacza nam w skrócie definicję tabaki jak i tytoniu, cytując niejednokrotnie Wikipedię. Jak przystało na publikacje z Pomorza, nie mogło w niej zabraknąć legendy związanej z Diabłem, od którego to człowiek miał dostać tabakę. Co ciekawe w całym tekście książeczki wklejone są kaszubskie słowa, co jednocześnie pozwala zaznajomić się z językiem kaszubskim w konkretnym kontekście.
Nowością jeśli chodzi o publikowane dotychczas materiały o tabace, jest cześć poświęcona Muzeum Tabaki, znajdującego się w Vierraden (nad Odrą), gdzie w terminie od 1 kwietnia do 30 września w godz. 9-17 (prócz poniedziałków i piątków) można podziwiać eksponaty związane z uprawą i obróbką tytoniu. W samej książeczce opublikowanych zostało parę zdjęć z Muzeum. Jeśli jesteśmy przy temacie eksponatów warto odnotować też wstawkę o Tabaczanej Izbie w Szymbarku, z której zamieszczono zdjęcia i krótki opis.
Autor pokusił się też o wymienienie współczesnych tabak takich firm jak Poschl Tabak, Bernard Tabak, Mc Chrystal’s, Wilsons, Samuel Gawith czy Swedish Match. Część z nich przedstawiono również na zdjęciach. Niewątpliwie jest to ślad po smakach, których już niebawem możemy nie mieć okazji poznać.
Jest coś w książce co na pewno zaciekawi większość miłośników tabaki. Roman Drzeżdżon, autor tej publikacji, zamieścił 3 receptury na otrzymanie tabaki. Oczywiście są to przepisy dosyć ogólne, nie podające konkretnych proporcji, ale mogące być punktem wyjścia dla chętnych na produkcje własnej tabaki.
O ile wiele w moich oczach zyskała książeczka zawierająca przysłowia i powiedzenia o tabace ( w sumie 12) oraz opisująca wraz z bogatą dokumentacją fotograficzną, proces powstawiania rożków oraz ich konserwacji, to niestety poczułem się mocno zniesmaczony, gdy autor pisząc o technikach zażywania tabaki wymienia też… sposób zażywania ciśnieniowego pompką od roweru! Śmiem twierdzić, że autor nie widział nikogo tak postępującego, a jedynie powielił brednie wyczytane w internecie, szkoda.
Książeczkę zamyka też tabelka „Historia Tytoniu i Tabaki do XIX wieku”, której to bardziej rozbudowaną wersję można znaleźć pod adresem Historiatabaki.pl.
Reasumując, publikacja obowiązkowa dla każdego, kto nie ma wiele czasu na poznawanie tradycji i zwyczajów tabaczanych, a chciałby 'liznąć tematu’. Bogata część fotograficzna (kolor) pozwala na dosyć dokładne poznanie mało popularnego zawodu rogarza, czy też pobieżne zorientowanie się w dostępnych na rynku tabakach.
Spis treści:
- Tabaka
- Nazwy i rodzaje tabaki
- Tabaczne receptury
- Tabaczne zwyczaje
- Techniki zażywania tabaki
- Rogarstwo
- Kilka uwag dla użytkowników rogowych tabakierek